WEBpublication BOOK WART0222 / EPAGE 8 of 103

Moord op de vrijheid van het oervolk

Was het verbod van de NVP/CP'86 terecht en heeft de AEL bestaansrecht?

1.1. De wet vereniging en vergadering (WVV) van 22 april 1855

Our Freedom is our natural right

Offeraar (auteur)   Mr. drs. J.J. v.d. Gulik
Offercode           wart0222
Offerdatum          vrijdag 9 november 2007

Go to previous Epage ... Go to next Epage

Go to Inhoudsopgave: Moord op de vrijheid van het oervolk

Lange tijd was Nederland voor het verbieden van politieke partijen aangewezen op de 'Wet vereniging en vergadering van 22 april 1855' (afkorting: WVV) (Stbl. No. 32)
(zie noot 1* HR 3 december 1894, WvhR no. 6585.)

Hierin waren geen aparte bepalingen voor politieke partijen opgenomen en was dus het algemene verenigings- recht van toepassing. Voor een verbod waren met name de artikelen 2 en 3 van belang. Op grond van artikel 2 konden verenigingen strijdig met de openbare orde worden verboden. In artikel 3 WVV waren de criteria opgenomen, die daarbij van belang waren. Er was strijd met de openbare orde, als een vereniging tot doel had:

1. de ongehoorzaamheid aan of overtreding van de wet of een wettelijke verordening

2. aanranding of bederf der goede zeden

3 stoornis in de uitoefening der rechten, van wie het ook zij'
(Zie noot 2* Eskes, J.A.O. NJCM, Politieke verenigingsvrijheid in Nederland, 1980, blz. 261 en 262.).

De criteria op grond waarvan moest worden bepaald of er sprake was van strijd met de openbare orde waren ronduit gezegd heel erg vaag.

Ook de deelneming aan een verboden vereniging werd met de WVV strafbaar gesteld. In 1866 werd deze strafbaarstelling van deelname aan een verboden vereniging opgenomen in het Wetboek van Strafrecht (artikel 140, lid 2).

In 1939 werd aan artikel 3 WVV een verbodscriterium toegevoegd, waarmee de reikwijdte van artikel 3 WVV werd uitgebreid. Naast het doel viel nu ook de feitelijke werkzaamheid van de vereniging binnen de reikwijdte van artikel 3 WVV. Het verbodscriterium hield in, dat ook de Nederlandse 'staatkundige vereenigingen', waarvan vreemdelingen lid waren of die haar werkzaamheden tot het buitenland uitstrekten van rechtswege een verboden karakter zouden hebben. Doel daarvan was het tegengaan van innige banden tussen de NSB en de Nationaal-Socialistische beweging in Duitsland.

Ook kwam er een belangrijke wijziging in de procedurele voorschriften (artikel 4 WVV). De burgerlijke rechter kon zo op vordering van het Openbaar Ministerie middels een louter declaratoire uitspraak een vereniging verboden verklaren. Het was dus niet meer nodig om eerst het verboden karakter van een vereniging in een strafprocedure krachtens artikel 140, lid 2 Sr. tegen een van de deelnemers van de vereniging vast te stellen. Wel kon na een declaratoire uitspraak nog strafvervolging tegen deelnemers worden ingesteld
(Zie noot 3* Eskes, J.A.O. NJCM, Politieke verenigingsvrijheid in Nederland, 1980, blz. 264.). Daarmee werd vermeden, dat kwesties als de schuldvraag betreffende de concrete verdachten de verbodenverklaring zouden bemoeilijken.

In 1971 werd op grond van het Internationaal verdrag tot uitbanning van alle vormen van discriminatie (IVUR) nog een extra verbodscriterium aan artikel 3 WVV toegevoegd:

'een doelstelling of feitelijke werkzaamheid gericht op het bedrijven, in stand houden of bevorderen van discriminatie van mensen volgens hun ras'
(Zie noot 4* Eskes, J.A.O. NJCM. Politieke verenigingsvrijheid in Nederland, 1980, blz. 265.)

Dat hield een meer concrete verbodsgrond in. Omdat in 1976 de wetsbepalingen, die betrekking hebben op het verbieden van politieke partijen, sterk werden aangepast, was die verbodsgrond geen lang leven beschoren.

***

Go to previous Epage ... Go to next Epage

Go to Inhoudsopgave: Moord op de vrijheid van het oervolk