Is Suriname een apenlandje?

Offeraar       Dewanand
Offercode      wfor1003
Offerdatum     woensdag 25 juli 2001

Voor een ontwikkelde Nederlander is het ergens onbegrijpelijk dat het zo slecht gaat in Suriname, want het land zit boordevol met natuurlijke hulpbronnen en het goud ligt er zelfs voor het oprapen. De vissen vliegen haast je netten in als je ze wil vangen. Als ik met de ogen van een Nederlander naar Suriname kijk, dan zie ik talloze mogelijkheden om dit stukje natuurgebied op aarde tot een paradijselijk oord te maken en ervoor te zorgen dat niemand hoeft te klagen. Waarom verschijnen er dan steeds negatieve berichten over het welzijn en de welvaart in dit land?

Een ontwikkeld mens benadert problemen heel anders. Als er vanuit intelligentie wordt gehandeld, dan ziet men alleen de oplossingen, in plaats van de problemen. Wij mensachtigen zijn begiftigd met het vermogen om problemen te analyseren en via intuitie of kennis de oplossingen te vinden. Door juist te handelen kunnen wij ervoor zorgen dat er iets opgebouwd wordt, of dat er meer inzicht ontstaat in onze problemen. Als een groepje mensen er niet in slaagt om intelligente oplossingen te vinden voor hen problemen, dan kan er sprake zijn van een tekort aan inzicht in de eigen problematiek. Zo een groep is dan verdoemd om te lijden en door iedereen veracht te worden, omdat de wereld hen dan als inferieur zijnde zal classificeren en hen dan zal verstoten uit de internationale wereldgemeenschap. Dit is feitelijk met de mensen uit Suriname gebeurd en tot op de dag van vandaag herhaald dit feit zich alleen maar.

De geschiedenis van Suriname begon toen Nederlandse kolonisten voet aan wal zetten en plantages opzetten. Er werden negers uit Afrika gehaald en die werden tewerk gesteld als slaven zonder loon. Deze slaven vermengden zich in de loop der eeuwen met de kolonisten uit Europa en de nakomelingen zijn de hedendaagse creolen die nu de politieke en militaire macht hebben in het Suriname van vandaag. Het zijn deze mensen die nu het beeld van dit land bepalen en die nu de incompetente identiteit van de Surinamer hebben gemaakt. Het is interessant om te analyseren hoe de psychologische identiteit van de hedendaagse Surinaamse creool eruit ziet.

In genetisch opzicht is de creool gerelateerd aan de Afrikanen en de autochtone Nederlanders. Dit geldt voor het grootste deel van deze populatie. De genetische verwantschap met Europese volkeren is voor creolen heel erg belangrijk. Vroeger vertelde een creoolse man mij met veel trots dat hij Duits bloed heeft en dat zijn familienaam ook Duits is. Hij besefte toen niet dat geen enkele hedendaagse Duitser hem onder geen enkele voorwaarde zal accepteren als een lid van het Duitse volk, en dit toont aan dat de identiteit van deze creoolse man, naar alle waarschijnlijk totaal verstoord was en dat hij leed aan allerlei manische identiteitsstoornissen. Ik geloof dat een vrij groot deel van de creoolse populatie in Suriname met zulke stoornissen moet leven, omdat zij in genetisch opzicht totaal verscheurd zijn. Het is toch interessant om te bestuderen hoe zij deze problemen oplossen en hoe zij leven met hen gemengde genetische constitutie. Door de vermenging met vele andere rassen en volkeren is de genetische identiteit van veel creolen van vandaag een totale janboel en een chaos die je jezelf niet kan voorstellen.

Tijdens elke vermengingscyclus van een creool met een ander volk ontstaan er nakomelingen die steeds weer over een ander uiterlijk en een andere huidkleur beschikken. Creolen zelf hebben hiervoor een aparte terminologie ontwikkeld. In genetisch opzicht zijn creolen dus een uitermate heterogene groep, en de onderlinge relaties worden hierdoor bepaald. Genetische factoren zijn echter een zwakke basis om een willekeurige groep mensen aan elkaar te relateren. Cultuur is iets wat de onderlinge cohesie stukken beter regelt. Hoe zit het met de cultuur van creolen in Suriname?

Tradities zijn altijd het voorspel van elke cultuur. Tijdens de vermengingsperiode tussen de Afrikanen en de Nederlanders gedurende de slavernij, is er geen sterke traditie ontwikkeld. De slaven mochten niet eens trouwen met elkaar, en hierdoor werd het gezin totaal weggevaagd, waardoor tradities zich niet konden ontwikkelen. Tijdens de afschaffing van de slavernij in de Nederlandse gewesten omstreeks 1863 beschikten de vrijgekomen creolen dus niet over een of andere vorm van cultuur en traditie. Aanvankelijk mochten zij niet eens christen worden of de bijbelse waarheid tot zich nemen, omdat de Europese kolonisten hen niet eens beschouwden als volwaardige mensen. Als ik dit eens objectief analyseer, dan kan ik alleen maar een conclusie trekken. In 1863 was Suriname een geformaliseerde kastenmaatschappij, en de positie in de hierarchie werd bepaald door het percentage Nederlandse genen. Van een democratie was er dus geen sprake.

Feitelijk leeft elke hedendaagse creool uit Suriname met gevoelens van wrok, verwarring omtrent de eigen oorsprong, verdriet om het nooit herstelde leed van de eigen voorouders en een verstoorde beleving van de eigen identiteit. Ik geloof niet dat het echt prettig is voor een mens om zo te moeten leven. De cohesie tussen creolen is uitermate zwak, omdat er geen hogere waarden en normen zijn die hen met elkaar verbinden. De uitermate miserabele toestand van het hele Afrikaanse continent verhoogt het gevoel van ontsporing en ontworteling van veel hedendaagse creolen. Want als het met het land van je voorouders slecht gaat en iedereen hen veracht, dan zal je jezelf een beetje gaan minachten of je gaat geloven in de illusionistische ontkenning van de reeele genetische band met de Afrikaanse volkeren. Ik heb waargenomen dat dit de denkwereld van veel surinaamse creolen bezig houdt, en dat zij worstelen met het veramerikaniseerd stempel van Afro-Surinamers. Zelf vind ik dat je hen liever gewoon netjes creolen kan noemen, want dat is reeds ingeburgerd. Een nieuw etiket kan soms zorgen voor complexere problemen. En het is verkeerd om jezelf te identificeren met mensen die jou niet willen kennen en die jou ook nooit gaan waarderen of accepteren als hun soortgenoten.

De hele creoolse cultuur van vandaag is uitermate interessant. Praktisch tachtig procent van de creoolse vrouwen is alleenstaande moeder van een of meerdere creoolse kindertjes. De creoolse vaders zijn nergens te bekennen, want zij hebben het te druk met intieme relaties en het bezoeken van plezierige oorden. Dus de creoolse vrouw is degene die de hele creoolse cultuur en traditie bepaald en deze voortzet, via haar eigen kinderen. Feitelijk zijn het dus de vrouwen die de creoolse samenleving maken en die zorgen voor het voortbestaan van deze kleine groep op deze wereld. De creoolse vrouw wordt echter door niemand gesteund of aangemoedigd, en leeft al te vaak in eenzaamheid en vergetelheid. Het ontbreken van een creoolse vader is voor veel kinderen funest voor de ontwikkeling, want er is dan geen voorbeeldfiguur die hen leidt en motiveert om vooruit te gaan in het leven. Ik geloof dat creoolse mannen nu eens beter moeten nadenken over hun bijdrage aan hen eigen soortgenoten, en vooral moeten proberen om meer verantwoordelijkheid te tonen voor de verwekte kinderen.

In Suriname vormen creolen ruim de helft van de bevolking. Door de slechte conditie van veel creoolse gezinnen (alleenstaande moeders met kinderen) is er geen tijd om vooruit te gaan, want overleven staat centraal, en voor cultuur en geloof is er hierdoor ook geen tijd meer. Het is logisch dat het met Suriname slecht gaat, want ruim vijftig procent van de bevolking leeft in een eenoudergezin, en de kinderen krijgen geen optimale begeleiding. Moraliteit is iets wat alleen in een compleet gezin kan worden aangeleerd. Het wordt tijd dat de mensen in Suriname hier zelf wat aan gaan doen, want het is hun keuze die de Surinaamse samenleving maakt en breekt. Het volk is degene die een land moet opbouwen, want niemand anders zal het voor ze doen. Geld uit het buitenland zal ook geen soelaas bieden, zodat het geen zin heeft om hier apathisch op te gaan wachten.

Kortom: ik geloof niet dat Suriname een apenlandje is. De bevolking daar moet ervoor kiezen om eens hogere waarden en normen aan te leren, en zelf na te denken wat er zoal moet gebeuren om het land vooruit te brengen. Zij moeten het zelf doen, want niemand anders heeft er belang bij om Suriname te ontwikkelen. Succes, beste creolen uit Suriname.