“Wat betekent Keti Koti voor mij”

Offeraar       Dewanand
Offercode      art156
Offerdatum     woensdag 1 juli 1998
Gepubliceerd in Weekkrant Suriname, editie 27-261

Het is niet onwaarschijnlijk dat het bovenstaande relaas een pagina uit een dagboek van een Afrikaanse slaaf zou kunnen zijn, die verscheept werd naar Suriname. Uit de eindregels valt op te maken dat hij zijn bloed als inkt gebruikte, want de slavenhandelaren zouden hem immers geen dure inkt geven. Het is uit het hele verhaal duidelijk hoeveel hij lijdt en hoe hij op een onmenselijke wijze bejegend wordt door de Europeanen uit dat tijdperk. Tot nu toe is het voor mij onvoorstelbaar hoe zij destijds alles hebben klaargespeeld. Ik, geboren in de twintigste eeuw als onwetend mens, heb echter de plicht om alles te weten te komen over mijn geestelijke voorouders, die voor mij geleden hebben. Dankzij hen ben ik nu zoals ik ben en daar moet ik blij om zijn. Denkt u er niet precies zo over?

Waarschijnlijk heeft de man uit het dagboek de afschaffing van de slavernij op 1 juli 1863 niet meegemaakt. Op die dag werd namelijk de slavernij in het hele Nederlandse koninkrijk in principe afgeschaft door de machthebbers. Veel mensen waren daar heel blij om en hebben toen beslist tot diep in de nacht feest gevierd. Nu herdenken wij deze dag door Keti Koti te vieren, maar zijn alle ketenen nu echt doorbroken? 1863 was het jaar waarop de ketenen van ijzer en staal kapot werden gemaakt en op de schroothoop werden gegooid. Dat waren de materiële ketenen. Dat betekent feitelijk dat de stoffelijke slavernij voorbij was. Officieel bestond slavernij niet meer op het Nederlandse grondgebied. Het was dus geschiedenis geworden en iedereen kon zich een vrij burger voelen met gelijke kansen. Was het werkelijkheid?

Ik geloof dat het herdenken van Keti Koti in stilte moet worden gedaan. De duizenden slaven die werden gedood en misbruikt moeten worden herdacht. De slavernij moet erkend worden als een misdaad tegen de mensheid en de nakomelingen moeten schadeloos gesteld worden. Toch merk ik dat dit laatste niet gebeurd is. De toenmalige Nederlandse staat heeft geen cent smartegeld betaald aan de afstammelingen van de slaven die vermoord en uitgebuit zijn en juist daarom heb ik geen rustig gevoel tijdens Keti Koti. Voor mij is het geen feestdag, maar eerder een dag waarop ik het meest gemotiveerd ben om hard te werken en voor mijzelf te leren zorgen. Op 1 juli wil ik honger lijden en werken, zodat ik zelf kan voelen hoe het is om te lijden, want alleen dan zal ik echt kunnen meeleven met de toenmalige slachtoffers van de grote misdadige Europese machten uit het verleden. Als ik feest zou vieren, zou ik het sober houden en daarbij ook rouwen om de doden uit dat tijdperk.

Keti Koti staat feitelijk symbool voor onafhankelijkheid en vrijheid. De stoffelijke (ijzeren) ketenen werden vernietigd. Dit betekende dat men daarna overal heen kon gaan. Maar echte onafhankelijkheid begint in de geest en sijpelt dan door naar je bewustzijn, om vervolgens tot uiting te komen in je handelingen tijdens dit menselijk leven. Het gaat er ook om dat de onstoffelijke ketenen doorbroken worden. Dit is ook een dimensie van Keti Koti en die moet niet onderschat worden. Doe maar even een zelfonderzoek hiernaar bij jezelf. Ben je iemand die echt alle onstoffelijke ketenen heeft afgeworpen? Stel jezelf dan de vraag wie je bent en naar wie je luistert. Welke denkwijze heb je? Hoe ziet je zelfbeeld eruit en hoe denk je over de rest van de wereld? Heb je geloof in jezelf en ben je wel iets waard? Dat zijn de vragen die met de onstoffelijke ketenen te maken hebben. Beantwoord ze zelf en ontdek dan zelf of jij nog geketend bent, en dus nog slaaf bent.

Op 1 juli moeten alle toekomstplannen geanalyseerd worden en eventueel aangepast worden aan nieuwe ontwikkelingen. Het is feitelijk het begin van een nieuw jaar, dat nieuwe mogelijkheden schept. Keti Koti is dus het begin van nieuwe vrijheden en nieuwe toekomstperspektieven, die hoe dan ook benut moeten worden. Stel je eens voor hoe je leven nu zou zijn zonder Keti Koti? Het is een dag waarop ik mij afvraag of de doelen van de mensen uit 1863 echt bereikt zijn. Zij wilden onafhankelijk worden van hun slavendrijvers. Is dat doel nu echt bereikt? Kijk naar de feiten en trek dan je eigen conclusie. Ik constateer heden ten dage dat het Surinaamse volk nog niet echt onafhankelijk is, maar nu zelfs bedelt om schrale steun uit Nederland en daar zouden haar voorouders niet trots om zijn. Is er dan reden voor mij om nu feest te vieren tijdens Keti Koti? En voor ons allemaal?